DE "GESCHIEDENIS VAN LOMMEL" DOOR P.N. PANKEN (16 en slot)
XIV. HERVORMDE OF GEREFORMEERDE GEMEENTE
Nadat in 1648 de Katholieken van Lommel, evenals de
andere parochiën der Meierij van 's Hertogenbosch hunne oude parochie hadden
moeten verlaten, werd die ook door de weinige Protestanten ingenomen, welke hun
door de Staten gezonden waren.
[nvdr: het aantal protestanten in Lommel zou zelden de 30 overschrijden; meer info hierover in het artikel dat J. Vanhees in 1995 liet opnemen in het door Museum Kempenland uitgegeven boek "Over Papen, Geuzen en Smousen"]
Tot 18[08] is ze [de kerk] voor de eeredienst der Gereformeerden
gebezigd. Men weet altans niets van eene kerk of plaats hunner
godsdienstuitoefening. Hoe klein hun getal leden echter ook steeds ware, hadden
zij toch bestendig een predikant of dominee, zelfs somtijds een adjunct. Wat
mij van de predikanten en andere bijzonderheden voorkwam volgt hier.
- 1688. Johannes QHUAST kwam als proponent. Hij stierf 24
Sept. 1711 te Beers, waar hij 4 jaren stond, dus van 1690 tot 1694.
- 1693. Jacobus PAGE Zijn naam wordt verschillend
gespeld. Hij behoorde vermoedelijk tot eene uit Frankrijk overgekomen familie.
Er woonde o.a. te Bergen op Zoom in de 17e eeuw eene familie Pagé. Genoemde
predikant was mede bij zijne komst te Lommel proponent en is er 11 Nov. 1714
overleden. Hij was gehuwd met de weduwe van Paulus Voet in leven rector te
Helmond (ontleend aan Boekzaal‑berichten en Nov. 1887, blz. 567).18 Dec. 1714
Ds. Van Gintel te Bergeik ten gevolge van het sterven van den predikant Pagé
[te] Lommel een kind gedoopt van den vo[r]ster aldaar. Zie predikanten van
Bergeik door J. Anspach, 1902, blz. 6. In dat werk blz. 16 is ook genoteerd dat Ds.
Meinderink te Bergeik 11 juni 1815 te Bergeik een kind doopte dat te Lommel 3
mei geboren was.
- In de classis der herv. gemeenten van Peel‑ en
Kempenland leest men aangaande Lommel, den 21 Januari 1738, Ds. ALTENA was tot
nog toe buiten staat zijn dienst waar te nemen en het Classis verklaart de adjunctpredikantsplaats
van Lommel vacant. In die van 25 Febr. 1738 beroepen uit een viertal Ds. J.
Gerardus ROQUETTE en zijn dienst bevestigd door Ds. W. Pijpers; 26 Nov. 38, +
24 April 1743.
- Hermanus ALBERTS heeft zijn afscheid gepreekt 20
Oct.1737. In de Classis‑vergadering te Eindhoven 30 April 1738 klaagt Roquette
over Dirk De Hart zijn schoolmr., nl. dat deze alles in het werk stelde om hem
gehaat te maken en twist tusschen hem en dezelfde te stoken. 24 Juni 1739
klaagt Ds. Roquette in het Classis, dat na een geruimen tijd eenige van de
gemeente in het gehoor van Gods woord zich geabsenteerd hebben, alsook dat een
uit dezelfde een vuilaardiger brief aan hem heeft geschreven.
- 30 Sept. 1739 Ds. Roquette getuigt dat hij sinds den
aanvang zijner bekering zijn werk heeft gemaakt om volgens ambt en plicht de
zonden aan zijne gemeente bekend te maken in hope van verbetering, doch dat dit
ene verkeerde uitwerking heeft gehad, inzonderheid bij den Heer Secretaris Van
Velsen, door wie zulks tot eene oorzaak werd genomen om voortaan uit de kerk te
blijven. Ook had hij den Heer [..onleesbaar..l uit de kerk gebannen door zijn
straf prediken, hetgeen door meer anderen zou gevolgd worden als hij voortging.
Van Velsen, die ook op 't Classis was, bracht een
attestatie ten laste van den predikant mee en betuigde dat hij niet eerder in
de kerk zou komen dan voor hij predikant zich van de feiten met zijn meid
gepleegd, zou gezuiverd hebben. Onder code was Ds. bereid alles voor laster te
verklaren. Van Velsen verzocht twee onpartijdige gedeputeerde in Lommel met
verzekering dat ze daar meer ten laste van Roquette zouden vinden. De Dep. van
Kempenland benevens Ds. Neomagus worden naar Lommel in de vergad. van 30 Sept.
afgezonden.
- 20 en 21 Jan. 1741 Verg. te Helmond gehouden. Is de
zaak van Ds. Roquette en Van Velsen weer voorgebracht. De Afgevaardigden had
men geen flinke bewijzen kunnen leveren van zijn gemeenschap met zijn
dienstmaagd Margriet Francken. Wel hadden zij vernomen dat zijne meid in geen
1/2 jaar in de kerk was geweest en hij ze niet direct uit zijn huis had gezet.
Roquette heeft in boven vernoemde vergadering in handen van den drost De
Cossemasor en twee schepenen van Helmond onder eede zijne onschuld bevestigd en
Roquette en Van Velsen hebben elkaar de hand van broederschap gereikt.
-
In de Classisverg. te Helmond 19 Juni 1742 klaagt Ds. Pijpers Visitator voor
Kempenland, dat te Lommel nog voortdurend continueerde het blootgaan der
Roomschen met paternosters, dansen en spelen op den viool op den dag des Heeren
en optrekken der gilden of broederschappen met Bourgogne kruisen in de vaandel
op den zoogenaamden Sacramentsdag.
- 19 Juni 1743 Ds. COOKE beroepen.
- GROMMÉ predikt [te Lommel] afscheid 17 Juli 1774 en
doet intrede te Schijndel 31 Juli.
[nvdr: opgelet de drie prenten op deze bladzijde zijn puur suggestief en louter bedoeld om aan te geven hoe de dominees gekleed gingen]
Het hervormd kerkelijk Register door de Predikanten van
Lommel gehouden, bevat hunne namen en de jaren van hun predikambt en behoort
tot het plaatselijk archief op het Raadhuis aldaar.
Peter Norbert PANKEN
En Chel, wat vond je nu van deze reeks van 16 afleveringen Panken ? Oei, zo erg ?