Lommelse kolonel als held van de slag bij Waterloo (1814) !? (3)

Wijbrand-Adriaan De Jongh

3.      Onder Frans commando tijdens de volgende vijf coalitieoorlogen (1799-1809)

De Tweede Coalitie (1799-1802) tegen Frankrijk had evenmin succes. Napoleon controleerde de Franse staat sinds 1799 en kon de invallen afslaan. Op 27 augustus 1799 landden liefst 32.000 Engelsen op de duinstrook tussen Callantsoog en Huisduinen. Begin september waren Engelsen en Russen aan de winnende hand, en rukten ze verder op.  Zeker is dat alle bataljons van de 2^e halve brigade van het Bataafs leger betrokken waren bij krijgsverrichtingen in Noord-Holland. Het hardste is door deze divisie gevochten bij de Zijpe (10 september) en bij Bergen (19 september). Het hoofdkwartier van de 2^e brigade  lag gedurende de schermutselingen van 9 september – 18 september in Koedijk. Met het 9^de Linieregiment (Nederlandse leger in Franse dienst) vocht De Jongh  in 1799 tegen Brits-Russische troepen in Noord-Holland.  In Noord Holland was het 9de regiment deel van de 2de halve brigade en vormde daarbij het 3de bataljon; het leverde onder generaal Brune strijd tegen de Engels-Russische invasiemacht.  

Slag bij Bergen (in Ned.)

In juni 1800 stelde de Bataafse Republiek aan de Franse generaal Augereau een troepenmacht van ongeveer 5.000 man ter beschikking voor een veldtocht in Duitsland., voor een deel aangevoerd door luitenant-generaal Jean Baptiste Dumonceau. In 1801 nam De Jongh deel aan gevechten in Duitsland bij Wurtzburg, Swaben en Wartenburg.  Eind dat jaaar keerde hij naar Texel terug en in 1803 was hij van dienst op de Hollandse kusten.

Cavaleriegevecht bij Würzburg

Tijdens de Derde Coalitieoorlog (1805) vocht de Bataafse republiek aan Franse zijde. Napoleon dirigeerde zijn invasieleger naar de Donau.  Einde augustus verwittigd, trok de (Bataafse) divisie van Dumonceau na het verblijf in Zeist,  in september 1805 Duitsland binnen. Op 25 september arriveerde het korps te Mainz. De volgende dag stak het de Main over, waarbij gevochten gevochten werd te Wernigshausen en Ingolstadt.  Vanaf  28 september ging het erder over Wurzburg, Ansprach, Nurnberg, Augsburg en op 16 oktober werd Regensburg bereikt.  De divisie Dumonceau werd later ingezet bij de achtervolging van het Oostenrijkse en Russische leger op de linker Donau-oever.  Na de Franse overwinning bij Austerlitz op 2 december 1805 keerde Dumonceau met zijn contigent pas in maart 1806 terug naar Nederland. Op 1 september 1805 ging De Jongh  als 1^ste Luitenant over naar het 4de Linieregiment van het Nederlandse leger onder Franse bevel  en datzelfde jaar scheepte hij vanuit Texel in en nam deel aan de Oostenrijkse campagne aan de Donau. Van 1801 tot 1807 diende De Jongh onder de orders van generaal Dumonceau.

Zie het filmpje over de slag bij Austerlitz op:

 http://home.planet.nl/~awaan/2e_halvebrigade/Krijgsverrichtingen/Donau_/donau_.html

De Vierde Coalitie (1806-1807). Nadat de Pruisische troepen bij Jena waren verslagen, trok het Franse leger Berlijn binnen op 27 oktober 1806. Eind oktober 1806 trokken twee Bataafse divisies (12.000 Nederlandse militairen) Duitsland in om deel te nemen aan de veldtocht . Generaal Dumonceau formeerde een derde divisie en  bevond zich op 3 november te Paderborn. Op 19 november werd Hameln met een garnizoen van 9000 man ingenomen. Op 23 november begaf de Hollandse divisie zich op weg naar Nienburg, en dwong de vijand om zich twee dagen later over te geven. Bij de belegering van Kolberg in juni/juli 1807 speelden de Hollandse troepen   (8200 man en 920 paarden)  een belangrijke rol.  In 1807 belegerden Frans/Nederlandse troepen de vesting Stralsund aan de Oostzee, gelegen in Zweeds Pommeren. In 1806 en 1807 nam De Jongh deel aan de campagnes in Pruisen. Tussen 1801 en 1807 stond hij onder het bevel van de uit Brussel afkomstige generaal Jean-Baptiste Dumonceau (1760-1821). Op 1 januari 1807 werd hij als Kapitein overgeplaatst naar het regiment 'Garde jagers van Koning Lodewijk' (Lodewijk Napoleon was de koning van Holland 1806-1810, en de broer van de Franse keizer Napoleon). Twee maanden daarna werd hij overgeplaatst , in dezelfde rang, naar het 3^de regiment Jagers.

Boekje over de belegering van Kolberg in 1807

Tijdens de vijfde Coalitie (1809) werd Oostenrijk uiteindelijk verslagen in de Slag bij Wagram (5 juli-6 juli 1809). Tegen de tijd dat de Britse bevelhebber Chatham op 16 september Zeeland verliet, bleef alleen een garnizoen van 5.000 man op Walcheren over, waarvan al een derde ziek was. Dit garnizoen, bijgenaamd het "stervende leger" (dying army), hield vier maanden stand tot het in december 1809 alsnog geëvacueerd werd. Vanaf 25 augustus 1809 werd W.A de Jongh Luitenant-Kolonel in het 3de regiment  Jagers, waarvan hij al eerder deel uitmaakte. In 1809 was hij in Zeeland, vermoedelijk m.b.t. de Britse inval in Walcheren, waar general Dumonceau wederom het bevel voerde. De Jongh ontving in die periode de medaille "Orde van de Unie".  

Engelse artillerie-aanval op Vlissingen

Koning Lodewijk Napoleon viel intussen in ongenade bij de keizer door zijn trage en onkundige optreden en door zijn tegenwerking om Franse maatregelen als de dienstplicht en het Continentaal Stelsel, in Nederland in te voeren. Op 28 december 1809 werd Walcheren ingelijfd bij Frankrijk, in maart 1810 volgde de rest van zuidelijk Nederland en in juli werd het hele Koninkrijk Holland bij Frankrijk ingelijfd. Het Hollands leger werd in 1810 ingelijfd in het Franse “Grande Armée”, zodat ook De Jongh nu in het Franse leger diende.

De handtekening van De Jongh