DE "GESCHIEDENIS VAN LOMMEL" DOOR P.N. PANKEN (16 en slot)

XIV. HERVORMDE OF GEREFORMEERDE GEMEENTE

Nadat in 1648 de Katholieken van Lommel, evenals de andere parochiën der Meierij van 's Hertogenbosch hunne oude parochie hadden moeten verlaten, werd die ook door de weinige Protestanten ingenomen, welke hun door de Staten gezonden waren.

[nvdr: het aantal protestanten in Lommel zou zelden de 30 overschrijden; meer info hierover in het artikel dat J. Vanhees in 1995 liet opnemen in het door Museum Kempenland uitgegeven boek "Over Papen, Geuzen en Smousen"]

Tot 18[08] is ze [de kerk] voor de eeredienst der Gereformeerden gebezigd. Men weet altans niets van eene kerk of plaats hunner godsdienstuitoefening. Hoe klein hun getal leden echter ook steeds ware, hadden zij toch bestendig een predikant of dominee, zelfs somtijds een adjunct. Wat mij van de predikanten en andere bijzonderheden voorkwam volgt hier.

- 1688. Johannes QHUAST kwam als proponent. Hij stierf 24 Sept. 1711 te Beers, waar hij 4 jaren stond, dus van 1690 tot 1694.

- 1693. Jacobus PAGE Zijn naam wordt verschillend gespeld. Hij behoorde vermoedelijk tot eene uit Frankrijk overgekomen familie. Er woonde o.a. te Bergen op Zoom in de 17e eeuw eene familie Pagé. Genoemde predikant was mede bij zijne komst te Lommel proponent en is er 11 Nov. 1714 overleden. Hij was gehuwd met de weduwe van Paulus Voet in leven rector te Helmond (ontleend aan Boekzaal‑berichten en Nov. 1887, blz. 567).18 Dec. 1714 Ds. Van Gintel te Bergeik ten gevolge van het sterven van den predikant Pagé [te] Lommel een kind gedoopt van den vo[r]ster aldaar. Zie predikanten van Bergeik door J. Anspach, 1902, blz. 6. In dat werk blz. 16 is ook genoteerd dat Ds. Meinderink te Bergeik 11 juni 1815 te Bergeik een kind doopte dat te Lommel 3 mei geboren was.

- In de classis der herv. gemeenten van Peel‑ en Kempenland leest men aangaande Lommel, den 21 Januari 1738, Ds. ALTENA was tot nog toe buiten staat zijn dienst waar te nemen en het Classis verklaart de adjunctpredikantsplaats van Lommel vacant. In die van 25 Febr. 1738 beroepen uit een viertal Ds. J. Gerardus ROQUETTE en zijn dienst bevestigd door Ds. W. Pijpers; 26 Nov. 38, + 24 April 1743.

- Hermanus ALBERTS heeft zijn afscheid gepreekt 20 Oct.1737. In de Classis‑vergadering te Eindhoven 30 April 1738 klaagt Roquette over Dirk De Hart zijn schoolmr., nl. dat deze alles in het werk stelde om hem gehaat te maken en twist tusschen hem en dezelfde te stoken. 24 Juni 1739 klaagt Ds. Roquette in het Classis, dat na een geruimen tijd eenige van de gemeente in het gehoor van Gods woord zich geabsenteerd hebben, alsook dat een uit dezelfde een vuilaardiger brief aan hem heeft geschreven.

- 30 Sept. 1739 Ds. Roquette getuigt dat hij sinds den aanvang zijner bekering zijn werk heeft gemaakt om volgens ambt en plicht de zonden aan zijne gemeente bekend te maken in hope van verbetering, doch dat dit ene verkeerde uitwerking heeft gehad, inzonderheid bij den Heer Secretaris Van Velsen, door wie zulks tot eene oorzaak werd genomen om voortaan uit de kerk te blijven. Ook had hij den Heer [..onleesbaar..l uit de kerk gebannen door zijn straf prediken, hetgeen door meer anderen zou gevolgd worden als hij voortging.

Van Velsen, die ook op 't Classis was, bracht een attestatie ten laste van den predikant mee en betuigde dat hij niet eerder in de kerk zou komen dan voor hij predikant zich van de feiten met zijn meid gepleegd, zou gezuiverd hebben. Onder code was Ds. bereid alles voor laster te verklaren. Van Velsen verzocht twee onpartijdige gedeputeerde in Lommel met verzekering dat ze daar meer ten laste van Roquette zouden vinden. De Dep. van Kempenland benevens Ds. Neomagus worden naar Lommel in de vergad. van 30 Sept. afgezonden.

- 20 en 21 Jan. 1741 Verg. te Helmond gehouden. Is de zaak van Ds. Roquette en Van Velsen weer voorgebracht. De Afgevaardigden had men geen flinke bewijzen kunnen leveren van zijn gemeenschap met zijn dienstmaagd Margriet Francken. Wel hadden zij vernomen dat zijne meid in geen 1/2 jaar in de kerk was geweest en hij ze niet direct uit zijn huis had gezet. Roquette heeft in boven vernoemde vergadering in handen van den drost De Cossemasor en twee schepenen van Helmond onder eede zijne onschuld bevestigd en Roquette en Van Velsen hebben elkaar de hand van broederschap gereikt.

- In de Classisverg. te Helmond 19 Juni 1742 klaagt Ds. Pijpers Visitator voor Kempenland, dat te Lommel nog voortdurend continueerde het blootgaan der Roomschen met paternosters, dansen en spelen op den viool op den dag des Heeren en optrekken der gilden of broederschappen met Bourgogne kruisen in de vaandel op den zoogenaamden Sacramentsdag.

- 19 Juni 1743 Ds. COOKE beroepen.

- GROMMÉ predikt [te Lommel] afscheid 17 Juli 1774 en doet intrede te Schijndel 31 Juli.

 

[nvdr: opgelet de drie prenten op deze bladzijde zijn puur suggestief en louter bedoeld om aan te geven hoe de dominees gekleed gingen]

Het hervormd kerkelijk Register door de Predikanten van Lommel gehouden, bevat hunne namen en de jaren van hun predikambt en behoort tot het plaatselijk archief op het Raadhuis aldaar.

Peter Norbert PANKEN




En Chel, wat vond je nu van deze reeks van 16 afleveringen Panken ?   Oei, zo erg ?